Zakupy na raty a zdolność kredytowa – co warto wiedzieć

Zakupy na raty to bardzo popularny sposób finansowania wydatków – zarówno w sklepach stacjonarnych, jak i internetowych. Zamiast płacić od razu gotówką lub kartą, możemy rozłożyć koszt na dogodne raty. To wygodne rozwiązanie, ale czy wpływa na naszą zdolność kredytową? Czy regularne spłacanie rat może pomóc w uzyskaniu kredytu, czy wręcz przeciwnie – utrudni dostęp do większego finansowania? W tym artykule znajdziesz odpowiedzi na te pytania.
Spis treści
Najważniejsze informacje
- Zakupy na raty mogą zarówno poprawić, jak i obniżyć zdolność kredytową – wszystko zależy od sposobu ich spłaty i ogólnej sytuacji finansowej.
- Terminowe regulowanie rat buduje pozytywną historię kredytową w BIK, co zwiększa szanse na uzyskanie większego kredytu w przyszłości.
- Każde nowe zobowiązanie zmniejsza dostępną zdolność kredytową, obniżając maksymalną kwotę kolejnego kredytu, jaką możesz uzyskać.
- Opóźnienia w spłacie rat nawet o kilka dni mogą negatywnie wpłynąć na Twój scoring w BIK i ograniczyć możliwość uzyskania kolejnych pożyczek.
- Zbyt wiele zapytań kredytowych w krótkim czasie (np. przy składaniu wielu wniosków o raty) obniża scoring kredytowy.
- Optymalny wskaźnik DTI (stosunek rat do dochodów) nie powinien przekraczać 40-50% Twoich miesięcznych dochodów netto.
- Przed staraniem się o duży kredyt (np. hipoteczny) warto ograniczyć liczbę aktywnych rat lub całkowicie je spłacić.
Co to jest zdolność kredytowa?
Zacznijmy od szybkiego przypomnienia, czym jest zdolność kredytowa. Zdolność kredytowa to ocena finansowa, określająca, czy klient może spłacić zobowiązanie, o które wnioskuje. Podczas analizy naszych wniosków kredytowych ocena zdolności kredytowej jest kluczowa. Bez dobrej zdolności ciężko liczyć na akceptację wniosku o pożyczkę lub kredyt.
Co wpływa na zdolność kredytową:
- Wysokość zarobków – im wyższe i bardziej stabilne dochody, tym lepsza zdolność kredytowa
- Źródło dochodów (rodzaj umowy, staż pracy, stanowisko, miejsce pracy) – umowa o pracę na czas nieokreślony jest najbardziej pożądana przez banki
- Posiadane zobowiązania i zadłużenie, w tym koszty mieszkaniowe, rachunki – im więcej wydatków, tym niższa zdolność
- Osoby na utrzymaniu – każda dodatkowa osoba zwiększa koszty utrzymania i obniża zdolność
- Wiek wnioskodawcy, stan cywilny – banki preferują osoby w średnim wieku (30-50 lat) z ustabilizowaną sytuacją życiową
- Historia kredytowa w BIK (jeśli jest dobra – poprawia zdolność kredytową)
Spłata rat za zakupy zostanie więc doliczona do posiadanych zobowiązań. Może wpłynąć na ocenę zdolności. Jak jednak widać, jest znacznie więcej aspektów branych pod uwagę przez pożyczkodawcę lub bank.
Jak można kupić coś na raty?
Mamy kilka sposobów na finansowanie zakupów ratami:
- Zakupy na raty bezpośrednio u sprzedawcy (w sklepie) – większość sieci handlowych oferuje własne systemy ratalne, często we współpracy z bankami
- Kredyt gotówkowy na dowolny cel – wtedy pieniądze możesz przeznaczyć na zakupy według własnego uznania
- Pożyczka ratalna, na przykład szybka pożyczka online – podobnie jak kredyt, ale często z mniejszymi formalnościami
Warto porównać wszystkie możliwości. Wiele osób decyduje się na wzięcie czegoś na raty bezpośrednio w sklepie, na przykład jednej z sieci elektromarketów. Nie zawsze oferowane warunki spłaty są jednak najbardziej korzystne. Zwykle na takie zakupy należy się też udać z kompletem dokumentów, przede wszystkim zaświadczeniem o zarobkach i zatrudnieniu. Wystawia je pracodawca i należy przygotować taki dokument odpowiednio wcześniej.
Coraz popularniejszą opcją są też karty kredytowe, które często oferują możliwość rozłożenia zakupów na raty (czasem nawet z zerowym oprocentowaniem). Takie rozwiązanie jest szczególnie wygodne, gdy często dokonujemy zakupów na raty, ponieważ nie wymaga każdorazowego wnioskowania o kredyt.
Jak znaleźć dobrą pożyczkę do sfinansowania zakupów?
Dobrą alternatywą dla kupna czegoś na raty w sklepie jest poszukanie pożyczki na raty we własnym zakresie. Daje to ogromne pole manewru – dobór optymalnej kwoty pożyczki i sposobu spłaty. Bez trudu znajdziesz też pożyczkodawców gotowych udzielić pożyczki nawet bez bardzo dobrej zdolności kredytowej. Wśród pozabankowych pożyczkodawców znajdą się nawet tacy, którzy mają w swoim portfolio pożyczki dla zadłużonych.
Porównując oferty firm pożyczkowych weź pod uwagę:
- Niski koszt (niskie RRSO) – to podstawowy parametr wpływający na całkowity koszt pożyczki
- Dostępność odpowiednio wysokiej kwoty – sprawdź, czy możesz pożyczyć tyle, ile potrzebujesz
- Elastyczny sposób spłaty – możliwość wyboru liczby rat, terminu spłaty, ewentualnego zawieszenia rat
- Wysoką przyznawalność – szczególnie ważne, jeśli masz nieidealne dochody lub historię kredytową
- Szybką wypłatę pieniędzy na konto – w niektórych sytuacjach czas ma kluczowe znaczenie
- Brak zbędnych formalności – im mniej dokumentów i wizyt w oddziałach, tym lepiej
Jeśli potrzebujesz pomocy przy wyborze, wejdź na stronę pożyczki z teRata.pl. Wypełnisz tylko jeden wniosek, my poszukamy natomiast najlepszej propozycji dla Ciebie. Nie musisz wypełniać kolejnych formularzy. Jeśli znajdziemy dostępne dla Ciebie oferty, możesz liczyć na szybką wypłatę środków. To bardzo dobry sposób na oszczędność czasu i pieniędzy. Jeden wniosek skierowany do wielu firm znacznie zwiększa też szansę na przyznanie pożyczki online na raty.
Pamiętaj, że porównując oferty, powinieneś brać pod uwagę nie tylko oprocentowanie, ale też wszystkie dodatkowe opłaty (prowizje, ubezpieczenia), które wpływają na całkowity koszt pożyczki. Najlepszym wskaźnikiem porównawczym jest RRSO (Rzeczywista Roczna Stopa Oprocentowania), które uwzględnia wszystkie koszty pożyczki w ujęciu rocznym.
Jak zakupy na raty wpływają na zdolność kredytową?
Zakupy na raty mogą zarówno poprawić, jak i pogorszyć Twoją zdolność kredytową – wszystko zależy od sposobu, w jaki nimi zarządzasz. Banki i instytucje finansowe oceniają Twoją zdolność kredytową na podstawie bilansu dochodów i zobowiązań, a także historii spłat.
✅ Kiedy zakupy na raty poprawiają zdolność kredytową?
Budowanie pozytywnej historii kredytowej w BIK Jeśli regularnie i terminowo spłacasz raty, budujesz pozytywną historię w Biurze Informacji Kredytowej (BIK). To sygnał dla banków i pożyczkodawców, że jesteś rzetelnym klientem, który spłaca zobowiązania na czas. Dobra historia kredytowa może zwiększyć Twoje szanse na uzyskanie większego kredytu, np. hipotecznego.
Zwiększenie wiarygodności kredytowej Osoby, które wcześniej nie miały żadnych zobowiązań kredytowych, mogą mieć trudność w uzyskaniu kredytu, ponieważ bank nie ma danych na temat ich rzetelności. Małe zakupy na raty i ich regularna spłata pozwalają zbudować pozytywny profil kredytowy.
Dostosowanie zobowiązań do zdolności finansowych Jeśli miesięczna rata nie przekracza 30-40% Twoich wolnych środków po opłaceniu stałych kosztów (np. czynszu, rachunków, innych kredytów), to nie powinna negatywnie wpłynąć na ocenę zdolności kredytowej.
❌ Kiedy zakupy na raty obniżają zdolność kredytową?
Zwiększenie poziomu zadłużenia Każda nowa rata to dodatkowe zobowiązanie, które zmniejsza Twoją zdolność do spłaty kolejnych kredytów. Banki obliczają tzw. wskaźnik DTI (Debt-to-Income), czyli stosunek miesięcznych zobowiązań do dochodów. Jeśli Twoje zadłużenie będzie zbyt wysokie, bank może odrzucić Twój wniosek o nowy kredyt.
Zbyt wiele zobowiązań na raz Nawet jeśli raty są niskie, duża liczba zobowiązań może sprawiać wrażenie, że Twoje finanse są niestabilne. Banki niechętnie udzielają kredytów osobom, które mają wiele aktywnych zobowiązań, nawet jeśli są terminowo spłacane.
Negatywny wpływ na scoring kredytowy przez zapytania w BIK Każdy zakup na raty wymaga oceny kredytowej, co oznacza, że do BIK trafia tzw. „twarde zapytanie”. Jeśli w krótkim czasie złożysz wiele wniosków o zakupy na raty (np. kilka sprzętów elektronicznych), może to obniżyć Twój scoring kredytowy i sugerować instytucjom finansowym, że jesteś w trudnej sytuacji finansowej.
Opóźnienia w spłacie rat Nawet jedno opóźnienie w spłacie może negatywnie wpłynąć na Twój profil kredytowy. Jeśli zaległości przekroczą 30 dni, banki i pożyczkodawcy mogą uznać Cię za klienta podwyższonego ryzyka, co obniży Twoją zdolność kredytową.
Jak uniknąć negatywnego wpływu zakupów na raty na zdolność kredytową?
- Jeśli planujesz duży kredyt, np. hipoteczny, ogranicz nowe zobowiązania przed złożeniem wniosku.
- Nie bierz więcej zobowiązań, niż jesteś w stanie spłacić.
- Regularnie spłacaj raty – nawet kilka dni opóźnienia może wpłynąć na Twój scoring w BIK.
- Unikaj składania wielu wniosków o raty w krótkim czasie, aby nie generować zbyt wielu zapytań kredytowych.
Zakupy na raty mogą pozytywnie wpłynąć na historię kredytową w BIK
Historia kredytowa, która powstaje na bazie raportu Biura Informacji Kredytowej, jest bardzo ważna podczas oceny zdolności. Na historię mają wpływ dotychczasowe działania na rynku finansowym. Terminowa spłata zobowiązań powoduje, że w oczach pożyczkodawców i banków stajemy się bardziej rzetelnym, godnym zaufania klientem.
Skorzystanie z zakupów na raty może być więc niezłym sposobem na poprawę historii w BIK. Dotyczy to również osób, które jeszcze nie mają historii kredytowej, na przykład osób młodych. W ich przypadku kupno czegoś niedrogiego na raty zaprocentuje w przyszłości. Gdy kiedyś zdecydujesz, że potrzebujesz skorzystać z pożyczki lub kredytu na mieszkanie (czy też innego zobowiązania) – Twoja historia będzie odpowiednio dobra.
Warto pamiętać, że budowanie historii kredytowej to proces długoterminowy. Pozytywny wpływ regularnej spłaty rat będzie widoczny w BIK przez kilka lat, co może znacząco ułatwić uzyskanie większych kredytów w przyszłości. Jeśli zależy Ci na poprawie historii kredytowej, najlepiej wybierać zobowiązania, które są raportowane do BIK – nie wszystkie firmy pożyczkowe przekazują dane do tego biura.
Banki i instytucje finansowe coraz częściej biorą pod uwagę nie tylko sam fakt spłaty zobowiązań, ale także „jakość” tej spłaty. Oznacza to, że terminowość i systematyczność spłat są równie ważne jak sam fakt ich dokonywania. Spłacanie rat z małymi opóźnieniami, nawet jeśli ostatecznie zobowiązanie zostanie spłacone, może negatywnie wpłynąć na Twoją ocenę kredytową.
Zakupy z odroczoną płatnością a zdolność kredytowa
Zakupy na raty to nie jedyny sposób na rozłożenie wydatków w czasie. Coraz więcej sklepów internetowych i platform e-commerce oferuje możliwość odroczenia płatności. Takie rozwiązanie znajdziemy m.in. na Allegro czy w systemach płatności oferowanych przez Revolut. Działa to prosto – kupujesz produkt dziś, ale płacisz za niego dopiero po określonym czasie, np. 30 lub 60 dniach, czasem nawet bez dodatkowych kosztów.
Choć odroczone płatności przypominają kredyt krótkoterminowy, nie zawsze są raportowane do Biura Informacji Kredytowej. Jeśli firma nie zgłasza takich transakcji, nie wpływają one na Twoją historię kredytową ani zdolność kredytową. Jednak jeśli dany dostawca płatności odroczonych raportuje zobowiązania do BIK, mogą one być traktowane podobnie jak inne kredyty konsumenckie.
Największym ryzykiem jest opóźnienie w spłacie. Nawet jeśli odroczona płatność nie pojawia się w BIK, dłuższe zaległości mogą zostać zgłoszone do rejestrów dłużników, takich jak KRD czy ERIF, co negatywnie wpłynie na Twoją wiarygodność finansową. W przypadku korzystania z tej formy płatności warto więc pilnować terminów, aby uniknąć problemów przy staraniu się o większy kredyt w przyszłości.
Systemy odroczonych płatności stają się coraz popularniejsze, szczególnie wśród młodszych konsumentów, którzy cenią sobie wygodę i elastyczność. Takie rozwiązania jak PayPo, Klarna czy PayU Płacę Później umożliwiają odroczenie płatności zwykle do 30 dni lub rozłożenie jej na kilka rat.
Warto zwrócić uwagę, że w przypadku niektórych dostawców, nawet jeśli pierwsza płatność odroczona jest darmowa, kolejne mogą już wiązać się z dodatkowymi kosztami. Zawsze dokładnie sprawdzaj warunki, szczególnie oprocentowanie i ewentualne opłaty za opóźnienia w spłacie.
Jak sprawdzić swoją zdolność kredytową?
Zdolność kredytową można oszacować samodzielnie, analizując swoje dochody i wydatki. Kluczowe jest określenie, ile środków pozostaje Ci po opłaceniu wszystkich stałych zobowiązań. W tym celu zbierz swoje miesięczne dochody netto (czyli na rękę) i porównaj je z wydatkami, do których należą m.in.: koszty mieszkania (czynsz, rata kredytu, opłaty za media), rachunki, spłaty innych kredytów i pożyczek oraz inne stałe koszty życia.
Banki i instytucje finansowe często stosują wskaźnik DTI (Debt-to-Income), czyli stosunek miesięcznych zobowiązań do dochodów. Zazwyczaj preferowane jest, aby łączna suma rat nie przekraczała 40-50% dochodów netto. Im mniejsza ta wartość, tym lepsza Twoja zdolność kredytowa i większa szansa na uzyskanie kredytu.
Na ocenę zdolności kredytowej wpływają również dodatkowe czynniki, takie jak stabilność zatrudnienia (najlepiej na umowę o pracę na czas nieokreślony), wiek, liczba osób na utrzymaniu oraz ewentualne zabezpieczenia, np. poręczyciel. Nie bez znaczenia jest także historia kredytowa – pozytywne wpisy w Biurze Informacji Kredytowej (BIK) mogą zwiększyć Twoje szanse na uzyskanie finansowania.
Jeśli chcesz sprawdzić swoją historię kredytową, możesz pobrać darmowy raport z BIK raz na sześć miesięcy. Wiele banków i firm pożyczkowych oferuje także kalkulatory zdolności kredytowej online, które pozwalają na wstępną ocenę, czy masz szansę na uzyskanie kredytu i w jakiej wysokości.
Dokładniejszą informację o swojej zdolności kredytowej możesz uzyskać bezpośrednio w banku lub instytucji finansowej, do której planujesz złożyć wniosek. Wiele z nich oferuje wstępną ocenę zdolności kredytowej bez konieczności składania formalnego wniosku, co nie generuje zapytania w BIK.
Strategie zarządzania zakupami na raty
Aby zakupy na raty pozytywnie wpływały na Twoją zdolność kredytową, warto stosować się do kilku sprawdzonych strategii:
Planowanie zakupów ratalnych
Przed każdym zakupem na raty przeanalizuj swój budżet domowy i oceń, czy będziesz w stanie comiesięcznie spłacać nowe zobowiązanie. Weź pod uwagę nie tylko obecną sytuację finansową, ale także możliwe zmiany w przyszłości – np. utratę pracy, obniżenie dochodów czy zwiększenie innych wydatków.
Kontrolowanie liczby zobowiązań
Zamiast zaciągać wiele małych zobowiązań ratalnych, lepiej skonsolidować je w jedną, większą pożyczkę z niższym oprocentowaniem. Banki lepiej oceniają klientów z jednym większym zobowiązaniem niż z wieloma drobnymi. Ponadto, łatwiej kontrolować jedno zobowiązanie niż pamiętać o wielu terminach spłaty.
Budowanie pozytywnej historii kredytowej
Jeśli nie masz jeszcze historii kredytowej, zacznij od małego zobowiązania, które z pewnością będziesz w stanie terminowo spłacać. Może to być niewielki zakup na raty, karta kredytowa z niskim limitem czy mała pożyczka gotówkowa. Po kilku miesiącach regularnych spłat, Twój scoring w BIK powinien się poprawić.
Planowanie dużych kredytów
Jeśli w ciągu najbliższych 6-12 miesięcy planujesz wnioskować o duży kredyt, np. hipoteczny, warto wcześniej spłacić mniejsze zobowiązania i przez kilka miesięcy unikać nowych zakupów na raty. Dzięki temu Twoja zdolność kredytowa będzie wyższa, co zwiększy szanse na uzyskanie korzystnych warunków kredytowania.
Monitorowanie swojej historii kredytowej
Regularne sprawdzanie swojego raportu BIK pozwoli Ci kontrolować, jakie informacje o Twoich zobowiązaniach są widoczne dla banków i instytucji finansowych. Dzięki temu szybko wychwycisz ewentualne błędy czy nieprawidłowości, które mogłyby negatywnie wpłynąć na Twoją zdolność kredytową.
Najczęściej zadawane pytania
Czy każda rata wpływa na zdolność kredytową?
Tak, ale nie każda w równym stopniu. Banki analizują zarówno wysokość miesięcznej raty, jak i całkowity poziom Twojego zadłużenia. Jeśli rata jest niska i spłacasz ją terminowo, jej wpływ na zdolność kredytową będzie minimalny. Natomiast większe zobowiązania mogą obniżyć Twoją zdolność do zaciągania kolejnych kredytów.
Czy małe raty, np. 100-200 zł miesięcznie, są problemem?
Zależy od kontekstu. Jeśli Twoje dochody są wysokie, a inne zobowiązania niewielkie, taka rata nie będzie miała dużego wpływu na zdolność kredytową. Jednak w przypadku osób z niewielkimi dochodami lub wieloma zobowiązaniami, każda dodatkowa rata zmniejsza możliwości finansowe i może wpłynąć na decyzję kredytową banku.
Czy banki traktują zakupy na raty inaczej niż kredyty gotówkowe?
Zazwyczaj nie, ponieważ każda rata jest zobowiązaniem finansowym i jest brana pod uwagę przy ocenie zdolności kredytowej. Jednak kredyt gotówkowy często ma wyższe oprocentowanie i dłuższy okres spłaty, co może być bardziej obciążające dla budżetu niż niewielkie raty za zakupy w sklepie.
Czy zakupy na raty pogarszają scoring kredytowy?
Nie muszą, o ile spłacasz je terminowo. Wręcz przeciwnie – regularne spłaty mogą poprawić Twój scoring w Biurze Informacji Kredytowej. Problem pojawia się, gdy bierzesz na raty wiele rzeczy w krótkim czasie lub masz zaległości w spłacie. Wtedy Twoja ocena w BIK może się pogorszyć.
Jak duża liczba rat wpływa na ocenę kredytową?
Każde nowe zobowiązanie obniża dostępną zdolność kredytową. Nawet jeśli raty są niskie, duża liczba aktywnych zobowiązań może sprawić, że bank uzna Cię za klienta zbyt ryzykownego i odmówi udzielenia kolejnego kredytu.
Czy wcześniejsza spłata rat poprawia zdolność kredytową?
Może pomóc, ale nie zawsze. Jeśli spłacisz raty przed terminem, Twoje aktualne zobowiązanie zostanie zamknięte, co zmniejszy poziom zadłużenia. Jednak historia spłat pozostanie w BIK i nadal będzie widoczna dla banków.
Czy odroczone płatności wpływają na zdolność kredytową?
Nie zawsze. Niektóre firmy raportują takie transakcje do BIK, inne nie. Jeśli nie są widoczne w BIK, nie mają wpływu na scoring. Jeśli jednak zalegasz z płatnością, a firma zgłosi to do rejestru dłużników, Twoja zdolność kredytowa może się pogorszyć.
Czy raty mają wpływ na kredyt hipoteczny?
Tak, nawet niewielkie raty mogą obniżyć Twoją zdolność kredytową, jeśli planujesz wnioskować o kredyt hipoteczny. Banki bardzo rygorystycznie podchodzą do oceny DTI (Debt-to-Income), czyli stosunku zobowiązań do dochodów. Przed staraniem się o kredyt na mieszkanie warto ograniczyć liczbę aktywnych rat lub spłacić je wcześniej.